Những loại sữa làm trẻ dậy thì sớm cần phòng tránh

Ngoài yếu tố về di truyền, môi trường sống thì chế độ dinh dưỡng – đặc biệt là sữa cũng được cho là có ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển sinh lý và sức khỏe của trẻ. Vậy những loại sữa làm trẻ dậy thì sớm là gì?

Vì sao sữa làm trẻ dậy thì sớm?

Sữa là nguồn dinh dưỡng thiết yếu với trẻ em, nhưng một số loại sữa – đặc biệt là sữa không rõ nguồn gốc hoặc chứa hormone tăng trưởng – có thể kích thích tuyến yên và buồng trứng phát triển sớm, dẫn đến dậy thì trước tuổi.

Nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Hàm lượng hormone tăng trưởng (rBGH) còn tồn dư trong sữa bò công nghiệp.
• Sữa có chứa estrogen hoặc chất kích thích sinh dục tự nhiên hoặc nhân tạo.
• Sữa bột ngoại nhập trôi nổi, không rõ nguồn gốc và không kiểm soát được chất lượng.

Những loại sữa làm trẻ dậy thì sớm?

1. Sữa tươi không kiểm soát hormone

Một số loại sữa tươi nhập khẩu hoặc sữa bò công nghiệp có thể chứa hormone tăng trưởng (như rBGH – recombinant Bovine Growth Hormone). Nếu sử dụng lâu dài, các hormone này có thể gây mất cân bằng nội tiết ở trẻ nhỏ.

2. Sữa đậu nành dùng sai cách

Sữa đậu nành rất giàu phytoestrogen – hoạt chất có cấu trúc giống hormone estrogen. Dù tốt cho sức khỏe nếu dùng đúng liều lượng, nhưng nếu trẻ (nhất là bé gái) sử dụng quá nhiều sữa đậu nành hằng ngày có thể bị kích thích tuyến vú, phát triển sớm ngực.

3. Sữa bột chứa nhiều dinh dưỡng tổng hợp

Một số loại sữa công thức có thành phần giàu chất béo động vật, đạm cao cấp và vitamin tổng hợp liều cao có thể làm tăng sản sinh hormone sinh dục. Nếu không kiểm soát lượng uống mỗi ngày, trẻ dễ dậy thì sớm hơn bình thường.

4. Sữa ngoại xách tay không rõ nguồn gốc

Sữa nhập không chính hãng, không tem kiểm định hoặc không được sản xuất theo tiêu chuẩn Việt Nam có thể chứa chất cấm hoặc chất kích thích tăng trưởng. Những loại này tiềm ẩn nguy cơ rất cao gây dậy thì sớm.

Cách phòng tránh dậy thì sớm do uống sữa

1. Ưu tiên sữa có nguồn gốc rõ ràng

Luôn lựa chọn những thương hiệu sữa uy tín, có kiểm định chất lượng từ các cơ quan y tế hoặc an toàn thực phẩm. Tránh xa các sản phẩm xách tay không tem nhãn tiếng Việt, không rõ nơi sản xuất, hoặc không có giấy tờ kiểm định.

2. Tránh lạm dụng sữa đậu nành cho trẻ

Sữa đậu nành chứa phytoestrogen – hợp chất có thể bắt chước estrogen trong cơ thể. Với bé gái, nếu sử dụng quá nhiều sẽ làm kích thích phát triển ngực và dấu hiệu dậy thì sớm. Cha mẹ chỉ nên cho trẻ uống với lượng vừa phải, không dùng hàng ngày liên tục.

3. Hạn chế các loại sữa quá giàu đạm và chất béo

Một số loại sữa công thức được quảng cáo tăng chiều cao, tăng cân nhanh thường chứa lượng đạm và chất béo cao, có thể khiến trẻ tăng trưởng nhanh không kiểm soát và làm tăng hormone sinh dục. Hãy ưu tiên sữa có thành phần cân đối và phù hợp với lứa tuổi của trẻ.

4. Tư vấn bác sĩ dinh dưỡng 

Nếu trẻ cần tăng cân, tăng chiều cao hoặc hỗ trợ phát triển thể chất, phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để lựa chọn loại sữa phù hợp nhất với thể trạng và độ tuổi.

5. Kiểm soát lượng sữa mỗi ngày

Dù là sữa tươi, sữa công thức hay sữa hạt, không nên để trẻ uống quá nhiều trong ngày. Lượng dùng khuyến nghị:

• Trẻ từ 2 – 6 tuổi: 400 – 500ml/ngày
• Trẻ trên 6 tuổi: 500 – 600ml/ngày

Uống quá nhiều sữa sẽ làm tăng khả năng tích lũy hormone hoặc dinh dưỡng dư thừa trong cơ thể, dẫn đến dậy thì sớm.

Xem thêm: Bị dậy thì sớm không nên ăn gì để bảo vệ sức khỏe

Xem thêm: Các chất gây dậy thì sớm ở trẻ và ảnh hưởng sức khỏe

Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng, nhưng việc lựa chọn loại sữa và kiểm soát liều lượng hợp lý là yếu tố then chốt giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, đúng độ tuổi. Hy vọng những cách phòng tránh dậy thì sớm do uống sữa trên đây sẽ là gợi ý hữu ích để cha mẹ đồng hành cùng con trong hành trình phát triển thể chất toàn diện.