Các chất gây dậy thì sớm ở trẻ và ảnh hưởng sức khỏe
Một trong những yếu tố góp phần quan trọng vào tình trạng dậy thì sớm chính là các chất gây rối loạn nội tiết. Cùng chuyên mục sức khỏe đi tìm hiểu về vấn đề này nhé.
Ở bé gái, độ tuổi dậy thì thông thường bắt đầu từ 8 đến 13 tuổi, trong khi đó ở bé trai, độ tuổi này thường bắt đầu muộn hơn từ 9 đến 14 tuổi. Tuy nhiên, khi những dấu hiệu này xuất hiện quá sớm, trẻ có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe và tâm lý.
Các chất gây dậy thì sớm ở trẻ
Dậy thì sớm không chỉ do yếu tố di truyền hay bệnh lý mà còn có thể xuất phát từ việc tiếp xúc với các chất gây rối loạn nội tiết có mặt trong môi trường sống của trẻ. Những chất này có thể kích thích sự sản xuất hormone hoặc gây ảnh hưởng đến các tuyến nội tiết trong cơ thể, dẫn đến dậy thì sớm. Dưới đây là một số chất gây dậy thì sớm phổ biến:
1. Bisphenol A (BPA)
Bisphenol A là một chất hóa học thường có trong các loại nhựa, chai nhựa, và các sản phẩm bao bì thực phẩm. BPA có thể tác động đến hệ thống nội tiết của cơ thể, đặc biệt là ảnh hưởng đến sự phát triển của các hormone giới tính.
Trẻ em tiếp xúc nhiều với BPA qua việc sử dụng đồ dùng nhựa hoặc thực phẩm chứa trong bao bì nhựa có thể có nguy cơ bị dậy thì sớm.

2. Phthalates (Chất Phtalate)
Phthalates là một nhóm hóa chất được sử dụng trong các sản phẩm nhựa để tăng tính linh hoạt. Chúng có thể có mặt trong các sản phẩm như đồ chơi nhựa, mỹ phẩm, và các vật dụng gia đình. Phthalates có khả năng xâm nhập vào cơ thể qua da hoặc qua đường tiêu hóa, ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ nội tiết và gây ra những tác động tiêu cực đối với quá trình dậy thì.
3. Hormone tăng trưởng và kháng sinh
Hormone tăng trưởng và kháng sinh có thể được sử dụng trong ngành chăn nuôi để thúc đẩy sự phát triển của động vật. Việc tiêu thụ thịt hoặc sữa có chứa dư lượng hormone hoặc kháng sinh này có thể gây rối loạn nội tiết và ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em, dẫn đến dậy thì sớm.
4. Chất bảo quản và hóa chất trong thực phẩm
Một số chất bảo quản và hóa chất trong thực phẩm có thể gây tác động đến hệ nội tiết của trẻ em. Các chất này có thể có trong thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh hoặc thực phẩm có chứa phẩm màu và hương liệu nhân tạo. Khi trẻ em tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa các hóa chất này, cơ thể có thể phản ứng bằng cách bắt đầu quá trình dậy thì sớm.
5. Hormon Giả (Endocrine Disruptors)
Hormone giả, còn gọi là endocrine disruptors, là các hóa chất có khả năng giả mạo hormone trong cơ thể, làm thay đổi sự hoạt động bình thường của hệ thống nội tiết. Những chất này có thể có mặt trong nhiều sản phẩm tiêu dùng hàng ngày như mỹ phẩm, thuốc trừ sâu, hoặc vật liệu xây dựng. Tiếp xúc lâu dài với hormone giả có thể khiến trẻ phát triển các đặc điểm dậy thì sớm.
Cách phòng tránh dậy thì sớm ở trẻ
Để hạn chế nguy cơ dậy thì sớm do các chất gây rối loạn nội tiết, các bậc phụ huynh có thể thực hiện một số biện pháp phòng tránh sau:
1. Chọn thực phẩm hữu cơ
Chế độ ăn uống lành mạnh với các thực phẩm hữu cơ, không chứa hóa chất bảo quản hay hormone tăng trưởng sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ. Hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh hay thực phẩm có chứa phẩm màu nhân tạo.
2. Hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa
Tránh cho trẻ tiếp xúc quá nhiều với các sản phẩm nhựa, đặc biệt là những sản phẩm chứa BPA và phthalates. Hãy sử dụng các sản phẩm thay thế từ thủy tinh hoặc thép không gỉ để đựng thực phẩm và đồ uống.

3. Tạo môi trường sống lành mạnh
Hạn chế sử dụng các loại mỹ phẩm, thuốc tẩy rửa hay chất khử mùi chứa hóa chất độc hại. Nên chọn những sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên và an toàn cho sức khỏe.
4. Theo dõi sức khỏe định kỳ
Đưa trẻ đến các cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhất là khi có những dấu hiệu bất thường trong quá trình phát triển. Việc phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến dậy thì sớm sẽ giúp can thiệp kịp thời.
Xem thêm: Ăn gì để dậy thì thành công và hỗ trợ quá trình phát triển
Xem thêm: Những loại sữa làm trẻ dậy thì sớm cần phòng tránh
Dậy thì sớm ở trẻ là một vấn đề sức khỏe cần được chú ý, đặc biệt là khi các chất gây dậy thì sớm ngày càng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ các chất gây dậy thì sớm, nhận diện các nguy cơ và thực hiện các biện pháp phòng tránh là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.