Bệnh viêm não Nhật Bản nguy hiểm thế nào cho trẻ nhỏ?
Bệnh viêm não Nhật Bản đang ngày càng trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe của trẻ nhỏ ở Việt Nam. Những năm gần đây, số lượng ca mắc tăng cao một cách đáng báo động. Theo thống kê, cứ 10 trẻ mắc bệnh thì có tới 3 trẻ không qua khỏi. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là rất ít bậc cha mẹ hiểu rõ mức độ nguy hiểm và nguyên nhân gây ra căn bệnh này, dẫn đến sự chủ quan trong phòng tránh.
Sự gia tăng đáng báo động của bệnh viêm não Nhật Bản ở trẻ
Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương, chỉ trong nửa đầu năm 2017, khoa Truyền nhiễm đã tiếp nhận tới 176 ca viêm não, trong đó có 24 trường hợp được chẩn đoán là viêm não Nhật Bản. Riêng tháng 6/2017, con số trẻ nhập viện do căn bệnh này đã lên tới 21 em – cho thấy tốc độ lây lan và mức độ nguy hiểm của bệnh đang ngày càng nghiêm trọng.
Tại các bệnh viện lớn như Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), khu vực khám thần kinh – nhiễm luôn trong tình trạng quá tải. Hàng chục phụ huynh phải ngồi chờ ngoài hành lang trong tiếng khóc ngằn ngặt của trẻ. Bên trong phòng cấp cứu, không ít bé phải thở máy, nằm bất động vì tổn thương thần kinh do viêm não Nhật Bản gây ra.
Bệnh viêm não Nhật Bản nguy hiểm thế nào?
TS.BS Nguyễn Văn Lâm – Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Viêm não Nhật Bản là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất ở trẻ nhỏ, với tỷ lệ tử vong và di chứng nặng nề lên đến 25–35%. Những trẻ sống sót sau khi điều trị thường phải gánh chịu những hậu quả lâu dài như: chậm phát triển trí tuệ, giảm khả năng giao tiếp, liệt tay chân, mất khả năng học tập, lao động – trở thành gánh nặng suốt đời cho gia đình và xã hội.
Theo thống kê từ Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội, trong năm 2017, thành phố ghi nhận 9 ca mắc viêm não Nhật Bản, trong đó phần lớn rơi vào tháng 6 – thời điểm muỗi hoạt động mạnh. Đáng chú ý, 3/10 trẻ mắc bệnh đã không qua khỏi, còn lại đều bị để lại di chứng.
Nguyên nhân gây ra bệnh viêm não Nhật Bản
Viêm não Nhật Bản do virus viêm não Nhật Bản (JEV) gây ra, được truyền từ động vật sang người thông qua muỗi. Chim và lợn chính là vật chủ trung gian mang virus. Khi muỗi – đặc biệt là hai loài Culex tritaeniorhynchus và Culex vishnui – hút máu từ lợn nhiễm virus, sau đó chích sang người, sẽ truyền bệnh. Loài muỗi này thường sinh sống nhiều ở vùng nông thôn, khu vực trồng lúa nước, hoạt động mạnh vào thời điểm chiều tối.
Hiện nay, vẫn chưa ghi nhận bất kỳ trường hợp lây từ người sang người, và lợn tuy mang virus nhưng không bị bệnh, chỉ đóng vai trò là kho chứa virus trong tự nhiên.
Cách phòng bệnh viêm não Nhật Bản hiệu quả nhất
Hiện tại, cách duy nhất để phòng ngừa bệnh viêm não Nhật Bản là tiêm vắc xin. Việt Nam đã đưa vắc xin phòng viêm não Nhật Bản vào chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, hoàn toàn miễn phí cho trẻ dưới 15 tuổi.
Lịch tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản đầy đủ như sau:
Mũi 1: khi trẻ được 1 tuổi.
Mũi 2: cách mũi 1 từ 7–14 ngày.
Mũi 3: tiêm sau mũi 2 một năm.
Hiệu quả bảo vệ sẽ không cao nếu trẻ chỉ tiêm 1 mũi. Với 2 mũi, hiệu lực phòng bệnh đạt khoảng 80%. Nếu tiêm đủ 3 mũi, hiệu quả tăng lên 90–95% trong vòng 3 năm. Vì vậy, cứ mỗi 3–4 năm, trẻ cần tiêm nhắc lại một lần cho đến khi qua 15 tuổi.
Ngoài ra, các biện pháp hỗ trợ khác như:
- Mặc quần áo dài tay cho trẻ vào buổi chiều tối.
- Ngủ màn kể cả ban ngày lẫn ban đêm.
- Diệt muỗi, lăng quăng quanh nhà và môi trường sống.
- Không để nước tù đọng tại chum vại, vỏ lon, lốp xe cũ – nơi muỗi sinh sản.
- Tránh để trẻ đến những khu vực có ổ dịch.
Cảnh báo và khuyến nghị từ cơ quan y tế
Trước tình trạng bệnh diễn biến phức tạp, TS Hoàng Đức Hạnh – Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội đã yêu cầu các đơn vị y tế tăng cường giám sát dịch tại cộng đồng, phát hiện sớm các ca nghi ngờ để kịp thời khoanh vùng, dập dịch. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức cho cha mẹ về sự cần thiết của việc tiêm phòng đầy đủ.
Xem thêm: Có thật Bộ Y Tế chỉ định cấm gây tê tủy sống khi mổ đẻ
Xem thêm: Những thực phẩm ngăn ngừa ung thư có trong bữa cơm Việt
Viêm não Nhật Bản là một căn bệnh nguy hiểm có thể cướp đi mạng sống của trẻ nhỏ hoặc để lại những di chứng nặng nề suốt đời. Do đó, cha mẹ cần chủ động tiêm phòng vắc xin đầy đủ và thực hiện các biện pháp phòng muỗi, bảo vệ trẻ một cách tốt nhất. Phòng bệnh hơn chữa bệnh – và trong trường hợp của viêm não Nhật Bản, sự chủ động của gia đình có thể là yếu tố quyết định sự sống còn của con trẻ.
